Η κουλτούρα του Πινοτσέτ

11 Σεπτεμβρίου 2013

Σαράντα χρόνια από το πραξικόπημα της 11/9 στη Χιλή

του Κρίτωνα Ηλιόπουλου

sello-pinochetΤα φρικτά βασανιστήρια, οι δολοφονίες και οι εξαφανίσεις επισκίασαν ευλόγως άλλες πλευρές της δικτατορίας στη Χιλή. Ελάχιστα είναι γνωστά για την ιδεολογική πλευρά της, την κουλτούρα, τις τέχνες της εποχής και την κληρονομιά της.  40 χρόνια μετά το πραξικόπημα και περίπου 25 μετά την αρχή μιας αργής και αναιμικής μεταπολίτευσης, διεθνώς είναι περισσότερο γνωστή η κουλτούρα της αντίστασης. Η Ιστορία κατέγραψε τις μορφές της λογοτεχνίας και της μουσικής που έφτασαν στο απόγειό τους το 1973, την τριετία της κυβέρνησης της Λαϊκής Ενότητας, με ηγέτη τον γιατρό Σαλβαδόρ Αλιέντε. Κανείς δεν θυμάται την κουλτούρα της δικτατορίας, τους συγγραφείς που υποστήριξαν τους στρατιωτικούς, τους τραγουδιστές παραδοσιακών και ελαφρών τραγουδιών στα Φεστιβάλ της  χούντας. Στην ίδια τη Χιλή τα πράγματα μάλλον δεν είναι τόσο απλά. Εκεί η λήθη είναι υποσυνείδητη αλλά και συνειδητή, η διαμάχη για την ερμηνεία των γεγονότων ζωντανή και έντονη. Οι ένοχοι εγκλημάτων είναι επίσης ζωντανοί, όπως υπάρχουν και επιζώντες από την «κάθαρση» που διέπραξε η χούντα. Πριν 4-5 χρόνια ήταν σχεδόν απαγορευμένοι οι όροι «δικτατορία», «στρατιωτικό καθεστώς» και «στρατιωτικό πραξικόπημα» στα επίσημα μέσα ενημέρωσης, τα σχολικά βιβλία και  κάθε κείμενο, αν δεν ήθελε να χαρακτηριστεί «εξτρεμιστικό». Ο χιλιανός συγγραφέας  Ραμόν Δίας μου περιέγραψε πρόσφατα ότι πολλοί καθηγητές σε ιδιωτικά και θρησκευτικά σχολεία αποφεύγουν συστηματικά αναφορές σε «επίμαχα» ζητήματα, από τον φόβο είτε των διευθυντών είτε των γονιών. Κυριαρχούν οι περιφράσεις και οι ευφημισμοί, λόγου χάρη «τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου».

Ποια η σχέση της δικτατορίας του Πινοτσέτ με την ιδεολογία, τη σκέψη και τις καλές τέχνες; Καμία, θα απαντούσαμε. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »


Η οικονομική σχολή του Σικάγου, οι θεωρίες του Μίλτον Φρίντμαν και το πειραματικό εργαστήριο Ελλάδα.

19 Μαρτίου 2013

milton-nobel-speech

«Μόνο μία κρίση-είτε είναι, είτε απλώς εκλαμβάνεται ως πραγματική-οδηγεί σε πραγματικές αλλαγές. Όταν ξεσπάει μια κρίση, οι δράσεις που αναπτύσσονται εξαρτώνται από τις περιρρέουσες ιδέες. Πιστεύω ότι αυτή πρέπει να είναι η βασική λειτουργία μας: να αναπτύσσουμε εναλλακτικές πολιτικές που θα αντικαταστήσουν τις υπάρχουσες, να τις διατηρούμε ζωντανές και διαθέσιμες έως ότου το πολιτικά αδύνατον καταστεί πολιτικά αναπόφευκτο.»(Μίλτον Φρίντμαν «Καπιταλισμός και ελευθερία» University of Chicago press 1962)

Τη δεκαετία του 1950, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο του Σικάγου, δεν θεωρούταν  μόνο ως μια πανεπιστημιακή σχολή, αλλά ως μια σχολή σκέψης .Ο σκοπός δεν ήταν μόνο η διδασκαλία των φοιτητών, αλλά η ισχυροποίηση της σχολής ώστε οι ιδέες της να πολεμήσουν τις ιδέες του οικονομολόγου Τζον Μέιναρντ Κέινς [1] που κυριαρχούσαν τότε με τη μικτή οικονομία, που εισήγαγε ο Κέϊνς μετά τη μεγάλη οικονομική κρίση του 1929 (New Deal).
Το 1947, ο Μίλτον Φρίντμαν και ο μέντορας  του, Αυστριακός καθηγητής Φρίντριχ φον  Χάγεκ, ίδρυσαν την εταιρεία του «Μον Πελερέν»,  μια λέσχη Οικονομολόγων της ελεύθερης αγοράς με ρητό στόχο την καταπολέμηση των ιδεών του Κέινς και του ρυθμισμένου καπιταλισμού. Το δημοφιλές βιβλίο του  Φρίντμαν στα 1962, το «Capitalism and Freedom», έγινε το βασικό εγχειρίδιο της παγκόσμιας ελεύθερης αγοράς και σ’αυτό στηρίχτηκαν τα οικονομικά προγράμματα όλων των νεοσυντηρητικών-νεοφιλελεύθερων κυβερνήσεων και δικτατοριών στον δυτικό κόσμο από το 1970 και μετά. Ειδικότερα  οπουδήποτε είχαν την εξουσία ακροδεξιές στρατιωτικές δικτατορίες  η παρουσία του πανεπιστημίου του Σικάγου και της σχολής του Φρίντμαν ήταν πανταχού παρούσα. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »


Αποκάλυψη: Η παρέα του ΜΙΤ κατέχει θέσεις κλειδιά στην παγκόσμια οικονομία

8 Μαρτίου 2013

bernaki

Το προσωπικό και ο σεφ, στο εστιατόριο που στεγάζεται στο 18ο όροφο ενός στρογγυλού ουρανοξύστη στη Βασιλεία της Ελβετίας, ξέρουν καλά τη δουλειά τους. Σχεδόν κάθε δυο μήνες υποδέχονται μια περίεργη παρέα από μεσήλικες οικονομολόγους, οι οποίοι καθορίζουν την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας, κυριολεκτικά, μεταξύ τυρού και αχλαδίου.

Οι κεντρικοί τραπεζίτες των μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη συζητούν εδώ την πορεία της κρίσης και λαμβάνουν αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή (και το θάνατο) δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Χωρίς την τήρηση πρακτικών και δίχως τους τύπους, που επιβάλλει το πρωτόκολλο σε τέτοιου είδους συνάντησης κορυφής, οι κεντρικοί τραπεζίτες μιλούν έξω από τα δόντια και πολλές φορές… τρίζουν τα δόντια όταν τυχαίνει να εκπροσωπούν αντικρουόμενα οικονομικά συμφέροντα. Οι συνδαιτυμόνες εκπροσωπούν οικονομίες το ΑΕΠ των οπόιων ξεπερνά, αθροιστικά, τα 51 τρισεκατομμύρια δολάρια. Στην πραγματικότητα όμως καθορίζουν τη ρευστότητα για ολόκληρο τον πλανήτη.

Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν οι φιγούρες του Μπεν Μπερνάνκι, από την περίφημη FED των ΗΠΑ, του προέδρου της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, και του Μέρβιν Κινγκ, σημερινού διοικητή της κεντρικής τράπεζα της Αγγλίας. Όπως εξηγούσε πρόσφατα και η αμερικανική Wall Street Journal, οι τρεις ισχυρότεροι κεντρικοί τραπεζίτες είχαν συνηθίσει να τρώνε πολύ πιο ταπεινά γεύματα στην καντίνα του τμήματος οικονομικών του Τεχνολογικού Ινστιτούτου Μασαχουσέτης (ΜΙΤ). Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »