Αναδημοσιεύουμε το παρακάτω άρθρο από την Καθημερινή της 9ης Σεπτεμβρίου, στο οποίο περιγράφεται με λεπτομέρειες, από «πηγές» της εφημερίδας, το σχέδιο της κυβέρνησης για την δημιουργία Ειδικών Οικονομικών Ζωνών στην Ελλάδα. Για τις ΕΟΖ έχουμε ασχοληθεί εκτενώς στο παρελθόν τόσο με άρθρα του Δημήτρη Καζάκη, όσο και με άλλα (κάντε κλικ εδώ για μια λίστα), με αποκορύφωμα την διαδήλωση του ΕΠΑΜ έξω από την Τράπεζα της Ελλάδος όπου πραγματοποιούνταν συνέδριο προώθησης των ΕΟΖ σττη Θράκη.
Ειδική οικονομική ζώνη με φορολογία 15%-17% για τις επιχειρήσεις
της Δήμητρας Μανιφαβα
Ενιαίος χαμηλός φορολογικός συντελεστής για τα κέρδη των επιχειρήσεων 15%-17%, λιγότερη γραφειοκρατία και αμοιβές συνδεδεμένες με την παραγωγικότητα θα είναι τα βασικά χαρακτηριστικά των Ειδικών Οικονομικών Ζωνών (ΕΟΖ), σύμφωνα με το σχέδιο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση. Η ιδέα για τη δημιουργία ΕΟΖ, η οποία είχε «μείνει στο συρτάρι» το προηγούμενο διάστημα, λόγω κυρίως της ισχυρής διαφωνίας του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, επανήλθε στο προσκήνιο με τον πλέον επίσημο τρόπο και συγκεκριμένα από τα χείλη του πρωθυπουργού κατά την ομιλία του το Σάββατο στα εγκαίνια της 79ης Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης. «Διερευνούμε με την Ευρωπαϊκή Ενωση τη δυνατότητα δημιουργίας ειδικών οικονομικών ζωνών, με πρώτη εδώ στη Θεσσαλονίκη, ώστε να έχουμε ακόμα ένα όπλο κατά της επιχειρηματικής μετανάστευσης», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Αντώνης Σαμαράς.
Η παρακάτω εισήγηση ανακοινώθηκε στο συνέδριο: “Μεταβολές και Ανασημασιοδοτήσεις του Χώρου στη Εποχή της Κρίσης”, Βόλος, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, 1-3/11/2013, σσ.24-31
Τα τελευταία χρόνια, μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι αναφορές και οι προβληματισμοί γύρω από την «κατάσταση εξαίρεσης». Συχνά μελετώνται και οι χωρικές μορφές στις οποίες υλοποιείται, σε περιπτώσεις όπως τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τα κέντρα κράτησης κ.ά. Η παρούσα εργασία θα επιδιώξει τη διεύρυνση και ανανοηματοδότηση του «εδάφους εξαίρεσης» μέσα από την εστίαση σε φορολογικούς παραδείσους και Ειδικές Οικονομικές Ζώνες, καταθέτοντας μια ερευνητική υπόθεση για τη σημασία και την εφαρμογή που έχει στην κατανόηση των οικονομικών γεωγραφιών του σύγχρονου καπιταλισμού, η έννοια της «εξαίρεσης». Υπό αυτό το πρίσμα θα κατατεθούν σκέψεις για την άνιση ανάπτυξη και την κατάτμηση σε ζώνες στην εποχή της κρίσης, θέτοντας υπό διερεύνηση τους μετασχηματισμούς του χώρου στην Ελλάδα.
«Όταν πολεμάς για τη λευτεριά, είσαι κιόλας λεύτερος «
Ν. Καζαντζάκης
Παραθέτουμε ένα απόσπασμα από το έργο του Ν. Καζαντζάκη «ΒΡΑΧΟΚΗΠΟΣ»:
Ανασηκωμένος στις μύτες των ποδιών του, σαν κόκορας μαχητής, ο διευθυντής του εργοστασίου μας εξηγούσε τα περίπλοκα θαύματα των μηχανών του.
Ο Κουγέ δεν κουραζόταν να θαυμάζει. Ήταν πολύ συγκινημένος, χάιδευε τους ηλεκτροκινητήρες, έριχνε τη ματιά του, σουρτά κι ερωτικά, στις όμορφες αστραφτερές μηχανές.
– Made in Japan! Made in Japan! αναφωνούσε ολοένα. Πλησίασα μια νεαρή εργάτισσα, χλωμή, με μάτια μαυροκυκλιασμένα.
Οι ΕΟΖ είναι μια γεωγραφική περιοχή, συνήθως μια πόλη, ένα λιμάνι, ή μια ολόκληρη περιφέρεια, όπου οι οικονομικοί όροι λειτουργίας, το εργασιακό καθεστώς και ο τρόπος διοίκησης δεν έχει σχέση με τα ισχύοντα σε πανεθνικό επίπεδο του κράτους που έχει αποδεχτεί μια τέτοια ζώνη. Πρόκειται δηλαδή για κράτος εν κράτει από οικονομική, διοικητική και εργασιακή σκοπιά. Σκοπός τους είναι να υποδεχτούν ξένες επενδύσεις, ή να συγκεντρώσουν οικονομικές δραστηριότητες υπό ειδικό προνομιακό καθεστώς, το οποίο κατά τα άλλα είναι ανεπίτρεπτο με βάση την εθνική νομοθεσία. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Εδώ και τρία χρόνια διάχυτη είναι η αγανάκτηση στην ελληνική κοινωνία. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών έχει πλέον συνειδητοποιήσει πως το πλοίο οδηγείται στα βράχια. Για άλλους σκόπιμα, για άλλους από απλή ανικανότητα.
Αυτή τη φορά δεν θα αναλώσουμε το χρόνο σας για να σας πείσουμε πως τα πράγματα ΔΕΝ πάνε καλά, ούτε τους τρόπους με τους οποίους μας αδικούν οι κυβερνώντες, ούτε καν να επιχειρηματολογήσουμε γιατί πρέπει να τιμωρηθούν. Σήμερα θα είμαστε δημιουργικοί. Θα σας προτείνουμε μια άλλη οδό από τον ευρω-μονόδρομο που ευαγγελίζονται όλα τα «φιλοευρωπαϊκά» κόμματα αντι-μνημονιακά και μη. Θα σας παρουσιάσουμε μια ολοκληρωμένη πρόταση για το πώς θα τα καταφέρουμε μόνοι μας. Γιατί πιστεύουμε πως μπορούμε να τα καταφέρουμε μόνοι μας κι αυτό δεν είναι μια ιδεοληψία ή μια απλή ελπίδα. Είναι γνώση που προέρχεται από επιστημονικά τεκμηριωμένα δεδομένα και αναλύσεις.
Η εμπειρία από τις Ειδικές Οικονομικές Ζώνες παραπέμπει σε εργασιακά κάτεργα με τεράστια επιβάρυνση για την οικονομία της χώρας υποδοχής. Οι νεαρές εργάτριες ξυπνούν πολύ πριν ανατείλει ο ήλιος στο Ταμπαράμ της Ινδίας. Ένα φορτηγάκι τις μεταφέρει σε απόσταση 60 χιλιομέτρων μέχρι την ειδική οικονομική ζώνη του Μαντράς. Από εκεί μοιράζονται στα περίπου 100 εργοστάσια και χάνονται ανάμεσα σε άλλους 22.000 εργάτες. Τα γραφεία εύρεσης εργασίας που τις είχαν προσεγγίσει ζητούσαν εργαζόμενους που θα δέχονταν συμβόλαια πολύ μικρής διάρκειας, κυρίως όμως ζητούσαν επίμονα γυναίκες. Τότε δεν ήξεραν γιατί. Μετά κατάλαβαν.
Για τους εργοδότες του Μαντράς το γυναικείο εργατικό δυναμικό είναι πιο αποδοτικό και «ασφαλές». Δουλεύουν 10 με 12 ώρες κάθε μέρα παίρνοντας κάτι λιγότερο από το βασικό μισθό. Κυρίως όμως φοβούνται να έρθουν σε επαφή με τα συνδικάτα, που μάχονται για καλύτερες συνθήκες εργασίας. «Όταν επισκεπτόμαστε τα εργοστάσια βλέπαμε γυναίκες που κυριολεκτικά έτρεχαν φοβισμένες για να μας αποφύγουν» έλεγε πριν από μερικά χρόνια ένας Ινδός συνδικαλιστής. Αυτή ήταν και η μεγάλη «επιτυχία» των εκατοντάδων ΕΟΖ που δημιουργήθηκαν στην Ινδία μετά το 2005 – να δημιουργήσουν μια ζώνη όπου δεν θα τηρούνται ούτε στοιχειώδη εργασιακά δικαιώματα.
Παρά την περί του αντιθέτου κοινή πεποίθηση οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε αυτές τις ΕΟΖ δεν δίνουν ιδιαίτερα πιο χαμηλούς μισθούς στους εργαζομένους τους. Φροντίζουν όμως οι εργαζόμενοι να αφήσουν έξω από την πύλη του εργοστασίου κάθε εργασιακό δικαίωμα και κάθε έννοια ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Το διάλλειμα για φαγητό θεωρείται πολυτέλεια ενώ οι συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα μπορεί να τιμωρηθούν με μείωση μισθού. Πολλές εργάτριες υποστηρίζουν ότι αν κάποια μέρα δεν πετύχουν τους στόχους παραγωγής που έχουν θέσει οι εργοδότες τους οι φύλακες τους απαγορεύουν να χτυπήσουν την κάρτα κατά την έξοδο και έτσι χάνουν ολόκληρο το μεροκάματο. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Οι Ειδικές Οικονομικές Ζώνες, εν συντομία Ε.Ο.Ζ., είναι μια μοντέρνα εκδοχή των παλιών αποικιών. Είναι κράτος εν κράτη. Δηλαδή μέρος της εδαφικής επικράτειας ενός κράτους εκχωρείται σε ιδιώτες επενδυτές με:
ειδικό εργασιακό καθεστώς
ειδικό φορολογικό καθεστώς
και ειδικό διοικητικό καθεστώς
προκειμένου να το αξιοποιήσουν προς όφελός τους. Ειδικές Οικονομικές Ζώνες έχουμε πάμπολλες στον κόσμο -γύρω στις 3.500- και αφορούν χώρες που βρίσκονται είτε σε χρεοκοπία, είτε στο χείλος χρεοκοπίας για να υπάρχει το άλλοθι της δημιουργίας τους. Χαρακτηριστικό και (επικίνδυνα πολύ) κοντινό μας παράδειγμα είναι η ελεύθερη οικονομική ζώνη στην ανατολική Θράκη και που απέχει μόλις 120 χιλιόμετρα από τα σύνορά μας στη Θράκη. Οι «επιχειρήσεις» της συγκεκριμένης ειδικής οικονομικής ζώνης δεν πληρώνουν κανένα φορό, δεν πληρώνουν ΦΠΑ, δεν πληρώνουν δασμούς κι έχουν διαφορετικό νόμισμα από την υπόλοιπη τουρκική επικράτεια (συγκεκριμένα έχουν δολάριο σε σταθερή ισοτιμία με το τουρκικό νόμισμα για να υπάρχει το κίνητρο των «ξένων επενδύσεων») . Χαρακτηριστικό όλων αυτών των ΕΟΖ αλλά και της συγκεκριμένης είναι πως δεν απασχολούν ντόπιο προσωπικό, αλλά αλλοδαπούς και δει «εισαγόμενους» από τα βάθη της Ανατολίας. Αυτούς αναλαμβάνουν να τους φέρνουν ειδικοί «αντζέντηδες» και να τους ανανεώνουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα (συνήθως κάθε 6 μήνες ή έναν χρόνο). Δηλαδή οι επιχειρήσεις των ΕΟΖ απασχολούν σχεδόν αποκλειστικά μετανάστες για να έχουν το προσωπικό τους υποταγμένο. Αυτό το χαρακτηριστικό είναι που κάνει τις ΕΟΖ πιο «μοντέρνες» από τις παλιές αποικίες, γιατί οι παλιοί αποικιοκράτες είχαν παρατηρήσει πως οι γηγενής πληθυσμοί με την πάροδο των χρόνων ξεσηκώνονται, ζητάνε τη γη τους πίσω και τους δημιουργούν προβλήματα. Οπότε σκέφτηκαν να διώξουν τους ντόπιους και να φέρουν στη θέση τους άπορους μετανάστες που θα δουλεύουν αμίλητα και για ένα κομμάτι ψωμί. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Ειδική Οικονομική Ζώνη είναι μια γεωγραφική περιοχή, που υπόκειται σε ένα νομικό πλαίσιο ελεύθερης αγοράς, δηλαδή μιας αγοράς όπου ένα μέρος των νόμων του κράτους δεν θα είναι σε ισχύ. Στα Αγγλικά είναι γνωστές με το όνομα SEZ (Special Economic Zones).
Οι ΕΟΖ είναι περιοχές μειωμένης εθνικής κυριαρχίας για τις οποίες μίλησε πρώτος ο καθ. ΓΑΠ, που δεν εγνώριζε τι είναι CDS…
Κρίμα τα σεμινάρια που επλήρωσαν οι Ελληνες φορολογούμενοι για να του κάνουν ιδιαίτερα μαθήματα στα γραφεία του ΠΑΣΟΚ.
«Αν συνεχίσουμε να κάνουμε αυτό που κάναμε, θα είναι δύσκολο (σ.σ.για την Ελλάδα να παραμείνει στο ευρώ). Δεν θα έχουμε καμία ανάπτυξη στην Ελλάδα απλά επιβάλλοντας περικοπές. Αυτό που θα προτιμούσα είναι μια Ειδική Οικονομική Ζώνη στην Ελλάδα». Και με αυτή την απάντησή του στη συνέντευξη που έδωσε στο γερμανικό περιοδικό Spiegel, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ευρωβουλευτής των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών και επικεφαλής των Σοσιαλιστών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Μάρτιν Σούλτς, συνόψισε τον οικονομικό ζυγό στον οποίο προτείνει να βρίσκονται οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα της κρίσης.
Σε «μυστική» μελέτη για τη «Διερεύνηση σκοπιμότητας και τον Στρατηγικό Σχεδιασμό δημιουργίας Ελεύθερης Οικονομικής Ζώνης (ΕΟΖ)» φαίνεται ότι προχώρησε η Περιφερειακή Αρχή ΑΜ-Θ, σύμφωνα με τον επικεφαλής της Αριστερής Οικολογικής Συνεργασίας, Δημήτρη Χαρίτου ! Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Πριν από 2 μήνες, το σκιώδες Χρηματοοικονομικό Φόρουμ Θράκης, της πρώην υπαλλήλου της Ντόιτσε Μπανκ Κατερίνας Καραγιάννη, διοργάνωσε συνέδριο προώθησης των εγκληματικών Ειδικών Οικονομικών Ζωνών στη Θράκη. Προσκεκλημένοι ομιλητές ήταν, μεταξύ άλλων, ο Γιάννης Δραγασάκης, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, και ο Κωστής Χατζιδάκης από τη ΝΔ. Τα σχέδιά τους όμως, τα χάλασε το Ε.ΠΑ.Μ. με την μεγαλειώδη του διαδήλωση απ’ έξω.
Σε οικονομικό προτεκτοράτο της, με τις ευλογίες του αμερικανού παράγοντα μετατρέπει την Δυτική Θράκη η Άγκυρα. Ήδη, εκτός από την εξαγορά ελληνικών επιχειρήσεων, μέσω διαφόρων επενδυτικών σχημάτων από τα οποία αποκρύπτεται ο πραγματικός ιδιοκτήτης τους, άρχισε η διάθεση τουρκικών προϊόντων σε πολύ προσιτές τιμές στα σούπερ-μάρκετ της περιοχής. Παρατηρήθηκε μάλιστα το φαινόμενο τα περισσότερα είδη σίτισης και ένδυσης, να είναι κατά πολύ φθηνότερα από την Κωνσταντινούπολη.
Οι ακρίτες μας έχουν κάθε λόγο να είναι ανάστατοι, αφού τα υποκαταστήματα της τούρκικης τράπεζας Ziraat σε Ξάνθη και Κομοτηνή δανείζουν με επιτόκιο 3%, εκτός από μουσουλμάνους και χριστιανούς. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Μια Ειδική Οικονομική Ζώνη, ΕΟΖ για συντομία, είναι μια γεωγραφική περιοχή στην οποία ισχύει ένα εντελώς ιδιαίτερο νομοθετικό, οικονομικό και διοικητικό καθεστώς. Δηλαδή σε μια ΕΟΖ το κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας δεν είναι εκείνο το οποίο ισχύει για την υπόλοιπη εθνική επικράτεια. Αλλά ένα ειδικό καθεστώς προσανατολισμένο στα συμφέροντα της “ελεύθερης” αγοράς. Δηλαδή του διεθνούς καπιταλισμού.
Για τον εργαζόμενο που θα αποφασίσει, ή θα αναγκαστεί να αποφασίσει, να εργαστεί σε μια ΕΟΖ, το καθεστώς αυτό είναι από δυσμενές ως δυσμενέστατο. Το πιο σίγουρο είναι ότι θα περιλαμβάνει 6-ήμερο αντί πενθημέρου και 10-ωρη εργασία αντί οκταώρου. Σε μια ΕΟΖ δεν επιτρέπεται η λειτουργία εργατικών σωματείων και γενικά σε μια ΕΟΖ η εργατική νομοθεσία, που ισχύει στην υπόλοιπη εθνική επικράτεια, αναστέλλεται. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Ένα μεγάλο στοίχημα για την ανάπτυξη, μας λέει η κυβέρνηση και οι διάφοροι περίεργοι «τεχνοκράτες» που περιδιαβαίνουν τις περιφέρειες της χώρας και πουλούν φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Μάλιστα μια περίεργη ιδιωτική εταιρεία «συμβούλων» περιδιαβαίνει την Θράκη λέγοντας ότι έχει εκπονήσει «μελέτη» που βρίσκει την ΕΟΖ συμφέρουσα λύση. Πρόκειται για το αποκαλούμενο «Χρηματοοικονομικό Φόρουμ της Θράκης», το οποίο μάλιστα έχει κλείσει για τις 24 του μηνός την αίθουσα της Τραπέζης της Ελλάδος για να παρουσιάσει την συμφέρουσα λύση των ΕΟΖ στην Αθήνα.
Το όλο σκηνικό μας θυμίζει τα παπαγαλάκια της εποχής της μεγάλης ληστείας του Χρηματιστηρίου 1998-2000, που εμφανίζονταν ως «ειδικοί χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι» και έσπρωχναν μαζικά τον κόσμο στον χαμό. Το ίδιο γίνεται και τώρα. Και μόνο το γεγονός ότι οι εν λόγω «ειδικοί σύμβουλοι» εμφανίζονται παρέα με τον κ. Πάσχο Μανδραβέλη αρκεί για να βγάλει κανείς το ασφαλές συμπέρασμα ότι πρόκειται για μια πολύ σκοτεινή υπόθεση με ακόμη πιο σκοτεινά κίνητρα.
Ξέρετε τι είναι οι Ειδικές Οικονομικές Ζώνες (ΕΟΖ); Ένα μεγάλο στοίχημα για την ανάπτυξη, μας λέει η κυβέρνηση και οι διάφοροι περίεργοι «τεχνοκράτες» που περιδιαβαίνουν τις περιφέρειες της χώρας και πουλούν φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Μάλιστα μια περίεργη ιδιωτική εταιρεία «συμβούλων» περιδιαβαίνει την Θράκη λέγοντας ότι έχει εκπονήσει «μελέτη» που βρίσκει την ΕΟΖ συμφέρουσα λύση. Πρόκειται για το αποκαλούμενο «Χρηματοοικονομικό Φόρουμ της Θράκης», το οποίο μάλιστα έχει κλείσει για τις 24 του μηνός την αίθουσα της Τραπέζης της Ελλάδος για να παρουσιάσει την συμφέρουσα λύση των ΕΟΖ στην Αθήνα.
Το όλο σκηνικό μας θυμίζει τα παπαγαλάκια της εποχής της μεγάλης ληστείας του Χρηματιστηρίου 1998-2000, που εμφανίζονταν ως «ειδικοί χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι» και έσπρωχναν μαζικά τον κόσμο στον χαμό. Το ίδιο γίνεται και τώρα. Και μόνο το γεγονός ότι οι εν λόγω «ειδικοί σύμβουλοι» εμφανίζονται παρέα με τον κ. Πάσχο Μανδραβέλη αρκεί για να βγάλει κανείς το ασφαλές συμπέρασμα ότι πρόκειται για μια πολύ σκοτεινή υπόθεση με ακόμη πιο σκοτεινά κίνητρα.
Η υπόθεση των ΕΟΖ δεν είναι πρόσφατη. Δεν ήρθε τώρα στην επιφάνεια που την ανακάλυψαν τα λεγόμενα αντιμνημονιακά κόμματα, δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες και το ΚΚΕ. Κάλιο αργά, παρά ποτέ θα μου πείτε. Και θα είχατε δίκιο, αν όντως είχαν ανακαλύψει τις ΕΟΖ προκειμένου να τις αναδείξουν σε μέτωπα πάλης του λαού. Αντίθετα, όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες κάνουν αντιπολίτευση όχι από θέση αρχής, αλλά από την σκοπιά των όρων διαχείρισης. Ενώ το ΚΚΕ βρήκε μια ακόμη ευκαιρία να καταγγείλει τον κακό καπιταλισμό και να απαγγείλει το ποίημα με τίτλο Λαϊκή Εξουσία και Οικονομία.
Η μετατροπή μιας περιφέρειας σε Ειδική Οικονομική Ζώνη (ΕΟΖ) λειτουργεί σε επιχειρηματικό, παραγωγικό και εργασιακό επίπεδο σε όφελος των δανειστών – επενδυτών, οι οποίοι ενθυλακώνουν σχεδόν σε απόλυτο βαθμό τα όποια οικονομικά οφέλη. Ταυτόχρονα η λειτουργία μιας Ειδικής Οικονομικής Ζώνης δεν εντάσσεται σε κάποιο παραγωγικό σχεδιασμό, λαμβάνοντας υπόψη τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής που εγκαθίσταται μια επιχείρηση και συνήθως συμβάλλει στην παραγωγική αποδόμηση με αρνητικές συνέπειες για το βιοτικό επίπεδο και τις συνθήκες εργασίας και ζωής των κατοίκων. Αυτό υποστηρίζει σε συνέντευξή του στην «Αυγή» της Κυριακής ο επιστημονικός διευθυντής του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ και καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Σάββας Ρομπόλης, που πρόσφατα, με αφορμή την απόφαση της πλειοψηφίας του Περιφερειακού Συμβουλίου Πελοποννήσου για μετατροπή της συγκεκριμένης περιφέρειας σε ΕΟΖ, παρουσίασε εναλλακτική μελέτη του ΙΝΕ και του ΕΜΠ για μια ολοκληρωμένη περιφερειακή ανάπτυξη σε πλήρη αντίθεση με το μοντέλο των ΕΟΖ. Όπως σημειώνει, οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις ΕΟΖ, εκτός από τα ειδικά φορολογικά προνόμια και άλλες διοικητικές διευκολύνσεις, επιβάλλουν στη λογική μεγιστοποίησης του κέρδους, εργασιακές συνθήκες που παραπέμπουν σε εργασιακό μεσαίωνα.
«Σε πολύ λίγο καιρό, σε μερικούς μήνες, ο Έλληνας θα χρειαστεί να υπερασπιστεί το σπίτι του, την ιδιοκτησία του με κάθε τρόπο και μέσο. Και μαζί της θα πρέπει να υπερασπιστεί κάθε βουνοκορφή και ακτογραμμή, κάθε κάμπο και οροπέδιο της χώρας του από τα αρπακτικά των αγορών».
Συλλογή των άρθρων του Δ. Καζάκη στην εφημερίδα "Το Χωνί".